معنى نام‏ها و خلقت حضرت زهراء ع‏لیها السلام

معنى نام‏ها و خلقت حضرت زهراء ع‏لیها السلام

1- صدوق در کتاب: امالى و: علل و: خصال از یونس بن ظبیان از امام جعفر صادق علیه السّلام نقل میکند که فرمود: فاطمه اطهر نزد خدا داراى- 9- اسم بود بدین شرح: 1- فاطمه 2- صدیقه 3- مبارکه 4- طاهره 5- زکیه 6- راضیه 7- مرضیه 8- محدثه (بفتح حاء و دال با تشدید) 9- زهراء.

سپس امام صادق فرمود: آیا تفسیر و معنى کلمه فاطمه را میدانى؟ گفتم:

اى آقاى من! برایم شرح بده، فرمود: یعنى آن بانو از شر و فتنه بر کنار بود، اگر حضرت على بن ابى طالب با فاطمه زهراء ازدواج نمیکرد از زمان حضرت آدم تا روز قیامت در روى زمین از براى فاطمه اطهر همسرى یافت نمیشد. بیان: میتوان باین حدیث استدلال کرد و گفت: حضرت على بن ابى طالب و فاطمه اطهر از سایر پیامبران اولو العزم غیر از پیامبر اسلام صلّى اللَّه علیه و آله اشرف و افضل هستند. اگر گفته شود: این حدیث دلالت نمیکند بر اینکه حضرت على و فاطمه زهراء از حضرت نوح و ابراهیم علیهم السّلام افضل باشند، زیرا چون نوح و ابراهیم از اجداد حضرت زهراء بشمار میروند لذا نمیتوان گفت: کفو آن بانو باشند.

ما جواب میگوئیم: نام حضرت آدم هم در این حدیث برده شده، پس با صرف نظر از موانع دیگرى میتوان گفت: آنان هم همانند فاطمه نبودند.

آرى میتوان در دلالت کردن این حدیث بر اینکه فاطمه زهراء بر ایشان افضل باشد مناقشه نمود و گفت: در همانند بودن شرط است که زوج افضل باشد. و این مطلب از تفاهم عرفى بعید نیست. 2- صدوق در کتاب: علل الشرائع از ابان بن تغلب نقل میکند که گفت:

بامام جعفر صادق گفتم: یا ابن رسول اللَّه! براى چه فاطمه اطهر زهراء نامیده شد؟

فرمود: براى اینکه نور حضرت زهراء روزى سه مرتبه براى امیر المؤمنین علیه السّلام میدرخشید، نور صورت آن بانوى معظمه در وقت نماز صبح موقعى که مردم در رختخواب خود بودند میدرخشید، سفیدى آن نور داخل حجره‏هاى اهل مدینه میگردید و حیاطهاى آنان سفید میشد و ایشان از این منظره تعجب مى‏نمودند و نزد پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله مى‏آمدند و راجع بآن نور پرسش میکردند، پیامبر خدا آنان را بجانب خانه زهراى اطهر روانه میکرد، وقتى متوجه خانه آن بانو میشدند میدیدند او بر سر سجاده عبادت نشسته و نور صورت وى از محراب عبادتش ساطع مى‏شود، آنان درک مى‏نمودند: آن نورى که میدیدند از نور فاطمه بوده است.

هنگامى که ظهر میشد و فاطمه اطهر آماده نماز ظهر میگردید یک نور زردى از جبین وى میدرخشید و داخل خانه‏هاى اهل مدینه میشد که در و دیوار خانه‏ها و لباس و رنگ ایشان زرد چهره میگردید.

وقتى از آن نور پرسش مى‏نمودند پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله آنان را بجانب خانه زهراى اطهر روانه میکرد، موقعى که متوجه خانه آن بانوى مکرمه میشدند میدیدند او در میان محراب عبادت ایستاده و نور زردى از جبین وى ساطع مى‏شود آنگاه درک میکردند: آن نورى که مشاهده کرده بودند از نور جبین مبین آن حضرت بوده است.

موقعى که آفتاب غروب میکرد صورت حضرت زهراى اطهر سرخ و یک نور سرخى از صورتش ساطع میگردید و آن بانو براى این نعمت شکر حضرت پروردگار را بجاى مى‏آورد، آن نور سرخى که از جبین وى میدرخشید داخل خانه‏هاى آن مردم میگردید بنحوى که حیاطهاى آنان سرخ میشد، ایشان از آن منظره تعجب میکردند! لذا بحضور رسول خدا میشتافتند و راجع بآن نور گفتگو مى‏نمودند، پیامبر خدا آنان را بطرف خانه زهراى اطهر میفرستاد، موقعى که مى‏آمدند میدیدند آن بانوى معظمه بر سر سجاده عبادت نشسته و مشغول تسبیح و تمجید پروردگار است و نور قرمزى از صورت وى میدرخشد، پس از این جریان درک میکردند: آن نورى که دیده بودند از نور جبین آن بانوى مکرمه بوده است، آن نور همچنان در صورت وى بود تا موقعى که امام حسین علیه السّلام متولد شد، آن نور همچنان در صورت ما امامان هر کدام پس از دیگرى خواهد بود، تا روز قیامت. 3- صدوق در کتاب: عیون اخبار رضا علیه السّلام نقل میکند که ابن عباس به معاویه گفت: آیا میدانى که فاطمه براى چه فاطمه نامیده شد؟ گفت: نه، گفت: براى اینکه او و شیعیانش از آتش جهنم آزادند، من این موضوع را از پیامبر خدا شنیدم. 4- نیز در کتاب: سابق الذکر از حضرت رضا علیه السّلام از پیامبر خدا صلّى اللَّه علیه و آله نقل میکند که فرمود: من این دخترم را بدین لحاظ فاطمه نامیدم که خداى سبحان وى و دوستانش را از آتش جهنم نجات داده است. 5- صدوق در کتاب: علل الشرائع از جابر نقل میکند که گفت:

به حضرت امام جعفر صادق علیه السّلام گفتم: براى چه فاطمه اطهر زهراء نامیده شد؟

فرمود: براى اینکه خداى حکیم آن بانو را از نور با عظمت خود آفرید، موقعى که درخشید آسمانها و زمین بنور او روشن شدند، چشم‏هاى ملائکه خیره شد، ملائکه خداى را سجده نمودند و گفتند: پروردگار ما! این چه نورى است!؟

خدا فرمود: این یکى از نورهاى من است که آن را در آسمان خود جاى دادم، این نور را از عظمت خویشتن آفریدم، من این نور را از صلب یکى از پیامبرانم خارج مینمایم که او را بر تمام انبیاء برترى داده‏ام، از این نور امامانى بوجود میاورم که براى امر و دین من قیام میکنند و براه راست هدایت خواهند شد، هنگامى که وحى من قطع شود. 6- نیز در کتاب سابق الذکر از پدر ابن عماره نقل میکند که گفت:

بامام جعفر صادق علیه السّلام گفتم: براى چه فاطمه اطهر زهراء نامیده شد؟ فرمود:

براى اینکه هر گاه فاطمه در محراب عبادت میایستاد نور او براى اهل آسمان میدرخشید همان طور که نور ستارگان براى اهل زمین میدرخشد. 7- صدوق در کتاب: علل الشرائع از عبد اللَّه بن حسن نقل میکند که گفت:

حضرت موسى بن جعفر علیه السّلام بمن فرمود: چرا فاطمه را فاطمه گفتند؟ گفتم:

براى اینکه با نامهاى دیگران فرق داشته باشد.

فرمود: کلمه: فاطمه هم از نامها محسوب میشد، ولى علت اینکه زهراى اطهر فاطمه نامیده شد این بود که چون خداى حکیم وضع هر چیزى را قبل از اینکه بوجود بیاید میداند و میدانست که وقتى پیامبر اسلام صلى اللَّه علیه و آله با قبائلى ازدواج نماید آنان بامر خلافت طمع خواهند کرد، لذا موقعى که فاطمه علیها السّلام متولد شد خداى سبحان او را فاطمه نامید و امر خلافت و امامت را براى فرزندان وى قرار داد و بدین وسیله دست آن افرادى را که خواهان امر خلافت بودند مقطوع نمود. بدین جهت بود که فاطمه فاطمه نامیده شد، زیرا طمع آنان را قطع کرد. 8- نیز در کتاب سابق الذکر از ابو هریره نقل میکند که گفت: فاطمه بدین جهت فاطمه نامیده شد که خداى رؤف هر کسى را که فاطمه را دوست داشته باشد از آتش جهنم بر کنار خواهد کرد. 9- نیز در همان کتاب از یزید بن عبد الملک از حضرت امام محمّد باقر علیه السّلام نقل میکند که فرمود: هنگامى که فاطمه زهراء متولد شد خداى تعالى بیکى از ملائکه وحى کرد تا کلمه: فاطمه را بزبان پیامبر اسلام نهاد، لذا آن بزرگوار نام وى را فاطمه نهاد و باو فرمود: من تو را با علم و دانش قرین و از خون حیض بر کنار نمودم، سپس حضرت باقر فرمود: بخدا قسم که خدا فاطمه را در روز عهد و میثاق با علم قرین و از خون حیض بر کنار کرد. 10- صدوق در کتاب: علل الشرائع از پیامبر اسلام صلى اللَّه علیه و آله نقل میکند که بفاطمه فرمود: آیا میدانى که تو براى چه فاطمه نامیده شدى؟ حضرت علی گفت:

براى چه یا رسول اللَّه! فرمود: براى اینکه فاطمه و شیعیانش از آتش جهنم نجات خواهند یافت. 11- نیز در کتاب نام برده شده از محمّد بن مسلم نقل میکند که گفت: از حضرت امام محمّد باقر علیه السّلام شنیدم میفرمود: فاطمه زهراء نزد درب جهنم موقفى خواهد داشت- هنگامى که روز قیامت فرا رسد در میان دو چشم هر کسى نوشته مى‏شود که وى مؤمن یا کافر است، آنگاه بدوستدار فاطمه که خیلى گنهکار باشد امر مى‏شود برو بطرف جهنم، وقتى که میبیند که بین دو چشم او نوشته شده:

دوست فاطمه میگوید: پروردگارا! تو مرا فاطمه نامیدى و وعده دادى بوسیله من کسى که مرا با فرزندانم دوست داشته باشد از آتش جهنم نجات دهى، وعده تو بر حق و تو خلف وعده نخواهى کرد.

خداى رؤف خواهد گفت: راست میگوئى، من تو را فاطمه نامیدم، من کسى که تو را با فرزندانت دوست داشته باشد از آتش جهنم بر کنار خواهم داشت وعده من حق است، من خلف وعده نخواهم کرد، من بدین منظور دستور دادم این بنده‏ام را بجهنم ببرند که تو براى او شفیع شوى و من شفاعت تو را بپذیرم تا مقام و منزلتى که تو نزد من دارى براى ملائکه و پیامبران و اهل محشر معلوم شود دست هر کسى را که در میان دو چشم او نوشته باشد مؤمن است بگیر و داخل بهشت کن. 12- در کتاب: امالى ابن الشیخ از پیامبر اسلام صلى اللَّه علیه و آله روایت میکند که فرمود: دختر من بدین لحاظ فاطمه نامیده شد که خداى رؤف او را با دوستانش از آتش جهنم نجات داده است. 13- صدوق در کتاب: معانى الاخبار از حضرت على بن ابى طالب علیه السّلام روایت‏ میکند که فرمود: از پیامبر با عظمت اسلام پرسیدند: معناى کلمه: بتول چیست؟

زیرا ما از تو شنیدیم که میفرمودى: مریم و فاطمه بتول هستند.

پیغمبر خدا فرمود: بتول یعنى آن زنى که هرگز حیض نشود، زیرا حیض براى دختران انبیاء ناپسند است. 14- ابن شهر آشوب در کتاب: مناقب از گروهى از اهل تسنن از حضرت امام جعفر صادق از پیامبر اکرم اسلام روایت میکند که بحضرت على علیه السّلام فرمود:

آیا میدانى که چرا فاطمه فاطمه نامیده شد؟ امیر المؤمنین گفت: براى چه یا رسول اللَّه! فرمود: براى اینکه فاطمه و شیعیانش از آتش جهنم در امان خواهند بود. ابو عبد اللَّه میگوید: خدا مادامى که فاطمه اطهر زنده بود زنان دیگر را بحضرت علی بن ابى طالب علیه السّلام حرام کرده بود، زیرا که وى پاک و پاکیزه بود و مبتلا بخون حیض نمیشد. عبید هروى در کتاب: غریبین میگوید: حضرت مریم را بدین لحاظ بتول گفتند که بمردان تمایلى نداشت، فاطمه زهرا را بدین جهت بتول گفتند که نظیر نداشت. ابو هاشم عسکرى میگوید: از امام حسن عسکرى علیه السّلام پرسیدم: براى چه فاطمه اطهر زهراء نامیده شد؟ فرمود: براى اینکه صورت وى از اول روز براى حضرت على علیه السّلام نظیر آفتاب میدرخشید، در موقع ظهر نظیر ماه منیر و در هنگام غروب آفتاب نظیر ستاره‏اى درخشان بود. حسن بن یزید مى‏گوید: به حضرت امام جعفر صادق علیه السّلام گفتم: براى چه فاطمه اطهر زهراء نامیده شد؟ فرمود: براى اینکه او قصرى از یاقوت سرخ در بهشت دارد که ارتفاع آن بقدر یک سال راه و بقدرت خدا در هوا معلق است چیزى آن را از طرف بالا نگاهدارى نمیکند و از سمت پائین هم بچیزى متکى نیست داراى صد هزار در است که بر هر درى هزار ملک ایستاده است.

آن قصر را اهل بهشت آن طور میبینند که شما ستاره درخشنده را در افق آسمان مشاهده مینمائید، اهل بهشت میگویند: این قصر درخشنده از فاطمه است. مترجم گوید: ابن شهرآشوب در کتاب مناقب چند روایت دیگر بهمین مضمونهائى که قبل از این نگاشتیم از اهل تسنن نقل میکند ولى چون جنبه تکرار دارند لذا ما از ترجمه آنها خوددارى نمودیم.